“Nuk është e mençur të besosh që Uashingtoni i kushton “vëmendje të plotë” procesit të errët të dialogut Kosovë-Serbi. Shumë pak vetë në ëashington janë në djeni të asaj që po ndodh, dhe më pak brengosen për këtë nismë të shtyrë nga lobistët e Serbisë në një administratë që kujdeset pak për Ballkanin dhe aspak për Kosovën”
Ky është thelbi i një letre që analisti amerikan dhe profesori i Universitetit “John Hopkins”, Daniel Serëer, i ka drejtuar presidentit të Kosovës.
“Kosova duhet të jetë e gatshme të largohet nga një marrëveshje e keqe në mënyrë që të marrë një të mirë, në kohën e duhur dhe me ndihmën e SHBA-së dhe BE-së. Deri atëherë, përmirësimet në rritje janë gjithçka që mund të shpresohet. Arti i qeverisjes kërkon që të inkurajoni qytetarët tuaj të jenë të durueshëm. Gjëra të mira vijnë për ata që mund të presin”, ka shkruar mes të tjerash Serëer.
Presidenti i Kosovës Thaçi i ishte përgjigjur shqetësimeve të ish diplomatit amerikan Shaun Byrnes dhe vetë Daniel Serverit lidhur me dialogun Kosovë -Serbi” “I zhgënjyer kur shoh miqtë e Kosovës dhe të mi Daniel Serëer & Byrnes duke u mashtruar nga lajmet e rreme. Nuk ka asnjë marrëveshje sekrete apo çfarëdo që të jetë, ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Një e tillë mund të arrihet përmes një procesi transparent me lidershipin amerikan dhe ju ftoj të ndihmoni. Richard Grenell është duke bërë një punë të shkëlqyeshme”. Pak ditë më pas ai ka shtuar: “Uashingtoni ka vëmendje të plotë në dialogun Kosovë-Serbi. Është barra e brezit tonë për t’i dhënë fund konfliktit dhe hapjes së rrugës për integrimin euro-atlantik dhe prosperitetin ekonomik. Ne kemi nevojë për mbështetje për këtë proces, jo pengesa, as kundërshtime. Ka të bëjë me fëmijët tanë”.
Më poshtë letra e plotë e Daniel Server:
Kjo është përgjigjja ime ndaj Presidentit, të cilin e kam njohur që nga vizita e tij e parë në SHBA, pas luftës në vitin 1999:
I dashur Hashim,
Unë jam plotësisht “simpatizues” ndaj ambicieve euro-atlantike të Kosovës dhe vazhdimisht kam bërë përpjekje për këtë qëllim.
Por nuk është e mençur të besosh që Uashingtoni i kushton “vëmendje të plotë” dialogut Kosovë-Serbi, i cili ka qenë një proces krejtësisht i errët.
Pak në ëashington madje e dinë që po ndodh, dhe më pak brengosen për këtë.
Kjo pavëmendje u ka dhënë mundësinë lobistëve të angazhuar nga Beogradi të ndikojnë në një administratë që kujdeset pak për Ballkanin dhe aspak për Kosovën, të cilën e konsideron si produkt të Administratës së përçmuar të (Bill) Clintonit.
Më keq se pavëmendja amerikane dhe paragjykimi pro-serb është se populli i Kosovës dhe i Serbisë nuk dinë asgjë për atë që po diskutohet në takimet tuaja të përsëritura me presidentin (Aleksandar) Vuçiq.
Qytetarët tuaj kanë kërkuar transparencë. Unë kam kërkuar më shumë se një herë për një azhurnim. Asgjë nuk ka. Kjo ju lë “të ekspozuar” ndaj thashethemeve, të cilat nuk janë domosdoshmërisht të sakta. Vetëm transparenca që ju premtoni mund ta rregullojë atë problem.
Richard Grenell është një njeri që ka dështuar si ambasador në Gjermani dhe po dështon si Drejtor i përkohshëm i Inteligjencës Kombëtare.
Ai gjithsesi po bën një punë “mashtruese” në Ballkan, duke prezantuar marrëveshjet e vogla të transportit si hapa të mëdhenj përpara.
Ai po punon gjithashtu shumë për të bërë presion ndaj kryeministrit (Albin) Kurti me kërcënimet e tërheqjes së trupave dhe ndihmave amerikane.
Albini është i përkulur, por jo akoma i thyer përballë kërkesës së SHBA që ai të largojë taksën për mallrat serbe.
Qëllimi përfundimtar i Grenellit është shkëmbimi i tokës/njerëzve që administrata Trump po bën presion dhe ju keni treguar shenja se mund të pranoni.
Një shumicë e popullsisë suaj, përfshirë serbët në jug të Ibrit, janë kundër kësaj ideje të pakuptimtë, e cila do ta bënte Kosovën një burim paqëndrueshmërie në të gjithë Ballkanin dhe më gjerë.
Ju sigurisht që mund të më bindni se jam gabim në të menduarit se jeni gati të tregtoni pjesë të Kosovës me popullsi serbe për hapësira të Serbisë me popullsi shqiptare: jepni parlamentit të Kosovës një llogari të plotë dhe të ndershme të bisedimeve me Vuçiqin.
Kjo duhet të përfshijë agjendat, çdo draft ose propozim nga secila palë, dhe një transkriptim të plotë të dialogut në nivelin më të lartë dhe në çdo grup punues.
Pastaj kthejeni përgjegjësinë për dialogun me qeverinë, pasi Gjykata Kushtetuese vendosi dhe parlamenti tani e ka konfirmuar.
Bërja e Albinit udhëheqës (të dialogut) t’ju heq ngarkesën dhe do t’i vendosë serbët në një pozitë të vështirë, pasi kryeministrja e tyre – e favorizuara e presidentit – nuk mund të pretendojë të ketë llojin e mandatit popullor që ka Albini.
Ju jeni pa dyshim i zhgënjyer me rezultatet e zgjedhjeve që sollën Albinin në pushtet, pasi ata lanë partinë tuaj në vendin e tretë.
Por, të punosh me vendin e dytë të zgjedhjeve për të rrëzuar Kryeministrin nuk do t’i bëjë aspak mirë Kosovës.
Kjo rrezikon të ndezë një stuhi që do t’i japë fund perspektivës së pezullimit të taksës ose përparimit edhe më tej me dialogun me Serbinë.
Për një atdhetar kosovar, dhe shpresoj se kam të drejtë të supozoj se do të dëshironit të konsideroheshit si i tillë, shpejtësia nuk duhet të jetë përparësia.
Nuk ka asnjë avantazh në synimin e një marrëveshje përpara zgjedhjeve të 26 prillit të Serbisë.
Presidenti Vuçiq do të jetë më i lirë të bëjë lëshime për Kosovën pas zgjedhjeve sesa më parë. Kosova do të ishte e mençur të presë edhe më gjatë: derisa pasi amerikanët të shkojnë në votime në 3 nëntor.
Nëse atëherë ekziston një President (Joe) Biden – një mik i vërtetë i Kosovës – mund të prisni që ai të fuqizojë një të dërguar serioz për të bashkëpunuar me Evropën, diçka që Grenell nuk mund ta bëjë kurrë, sepse ai dhe Presidenti Trump “ndjejnë neveri ndaj” Bashkimit Evropian, në arritjen e marrëveshjeve serioze midis Kosovës dhe Serbisë.
Aksioni i përbashkët i SHBA/BE është një parakusht për të sjellë presion të papërballueshëm për Beogradin. Grenell as nuk po përpiqet për ta bërë një gjë të tillë.
Nëse Trump rizgjidhet, kushdo që është në pushtet në Kosovë do të duhet të “jetë i gatshëm” për të mbrojtur vendin tuaj nga sulmi i ideve të këqija të ndarjes – pëlqimet e Grenell do të vazhdojnë të gjenerohen.
Shumica e qytetarëve tuaj duan një marrëveshje me Serbinë që e njeh shtetin e Kosovës si sovran dhe të pavarur brenda kufijve të saj aktual dhe i lejon asaj të hyjë në Kombet e Bashkuara.
Kjo nuk është në ofertë akoma.
Kosova duhet të jetë e gatshme të largohet nga një marrëveshje e keqe në mënyrë që të marrë një të mirë, në kohën e duhur dhe me ndihmën e SHBA-së dhe BE-së.
Deri atëherë, përmirësimet në rritje janë gjithçka që mund të shpresohet.
Arti i qeverisjes kërkon që të inkurajoni qytetarët tuaj të jenë të durueshëm. Gjëra të mira vijnë për ata që mund të presin.