Tubacioni Trans Adriatik (TAP) nuk është një çështje vetëm e Italisë, por një projekt pan-evropian i mbështetur nga Komisioni Evropian. Kështu u shpreh Drejtori i Qendrës për Studime Strategjike, Farhad Mammadov, për median vendase Trend, duke komentuar deklaratat e fundit skeptike të qeverisë së re italiane.
“Ky është një konsorcium i madh, i cili përfshin kompani të mëdha shumëkombëshe. Ky projekt është pan-evropian dhe është në kompetencë të Komisionit Evropian. Nëse qeveria e re e Italisë ka pyetje dhe bën deklarata skeptike, Komisioni Europian, i cili e ngriti projektin nga niveli kombëtar në atë ndërkombëtar, duhet të reagojë së pari, “tha Mammadov.
Ai kujtoi rastin e SOCAR, i cili njoftoi interesin e tij për të marrë pjesë në privatizimin e rrjetit të shpërndarjes së gazit në Greqi dhe përfundoi me sukses fazën e parë, duke fituar 66 për qind të aksioneve të DESFA. Por, duke qenë se paketa e tretë e energjisë të Bashkimit Evropian, përcaktonte se kompania nuk mund të jetë një furnizues, distributor dhe shitës i mallrave, bëri që SOCAR të hiqte dorë nga 17 për qind e aksioneve.
“Kjo ngadalësoi procesin, duke sjellë pengimin e marrëveshjes. Ky ishte faji i Komisionit Evropian. Nëse ata mbështesin projektin TAP dhe kërkojnë të zbatojnë të gjitha qëllimet strategjike për diversifikimin e furnizimeve me gaz, ata duhet të ndikojnë qeverinë italiane, kështu që çështja të mos kalojë përtej deklaratave dhe që tubacioni i gazit të përfundojë në kohë “, tha drejtori i Qendrës.
Mammadov vuri në dukje se nëse projekti nuk përfundon me kohë, atëherë konsorciumi do të duhet të kundërshtojë të gjitha çështjet që lindin në gjykatë, sepse gazi që duhet të transportohet nga ky tubacion është kontraktuar dhe periudhat e furnizimit të këtij gazi në tregun evropian janë të shënuara qartë.
Disa ditë më parë Reuters raportoi se Ministri italian i Mjedisit Sergio Costa tha se përfshirja e Italisë në TAP do të shqyrtohet së bashku me disa projekte të tjera të mëdha. TAP është pjesë e Korridorit të Gazit Jugor, i cili është një nga projektet prioritare të energjisë për Bashkimin Evropian. Projekti parashikon transportin e gazit nga Shah Deniz Faza e Azerbajxhanit në vendet e BE.
Tubacioni TAP do të lidhet me tubacionin e gazit natyror Trans Anatolian (TANAP) në kufirin turko-grek, që kalon përmes Greqisë, Shqipërisë dhe Detit Adriatik, përpara se të shkojë në jug të Italisë. TAP do të jetë 878 kilometra në gjatësi (Greqi 550 kilometra, Shqipëria 215 kilometra, Deti Adriatik 105 kilometra, dhe Italia 8 kilometra).
Aksionerët e TAP janë: BP (20 për qind), SOCAR (20 për qind), Snam S.p.A. (20 për qind), Fluxys (19 për qind), Enagás (16 për qind) dhe Axpo (5 për qind).