Nga Kastriot Dervishi

Për të parë mirëfunksionimin e shtetit, duhet t’i drejtohemi përvojës administrative shqiptare të viteve 1920-1944. Ajo që njihet si “koha e Zogut”, është shkëlqimi i vërtetë i administratës shqiptare, falë punës së një grupi intelektualësh të shkolluar në universitetet më të mira të kohës. (As e llogaris “kohën e Enverit” për t’u marrë shembull sepse një eksperiment sovjetik ka qenë). Përjashto ndonjë rast (vitet 1921, 1941-1944) nuk ka pasur fare poste zëvendësministrash. Personi i dytë pas ministrit në çdo ministri ka qenë sekretari i përgjithshëm. Si veprohej në rastet kur nuk ishte dekretuar ministri, apo kur ministri ishte i sëmurë, në udhëtim, apo për arsye të tjera pamundësie? Nga shfletimi i dokumentacionit rezulton se brenda një ministrie, sekretari i përgjithshëm nuk nënshkruante akte në emër të ministrit, por vetëm për njoftime njoftime. Çdo akt administrativ kur mungonte ministri, nënshkruhej nga një ministër tjetër, me shënimin “zëvendësisht” (i komanduar). P.sh. nëse ministri i Punëve të Brendshme ishte sëmurë, ky autorizonte ministrin e Drejtësisë të nënshkruante aktet e ministrisë deri në kthimin e tij. Po ashtu, asnjëherë numri 2 i një ministrie, sekretari i përgjithshëm, nuk merrte pjesë në mbledhjet e Këshillit të Ministrave e as i nënshkruante ato. Në rast mungesë, pushteti i tij i delegohej përkohësisht një ministri tjetër, por kurrsesi një figure më të ulët. Te ne është bërë e rrugës që Këshilli i Ministrave mund të përbëhet edhe nga zëvendësministra. Kushtetuta e thotë qartë se Këshilli i Ministrave përbëhet nga kryeministri, zëvendëskryeministri dhe ministrat. Asnjë person tjetër nuk mund të marrë pjesë në mbledhjet e Këshillit të Ministrave pa këto cilësi.

Në Europë sot nuk njihet roli i zëvendësministrave si figura të para pas ministrit. Roli i sekretarit të përgjithshëm është i madh. Ama janë sekretarë të përgjithshëm, jo lolo partish dhe injorantë që në Shqipëri i gjen me shumicë si domate të kalbura.