Një fashikull për “poliagjentin” Ernest Koliqi

Hënë, 20 July 2020 12:45
Një nga “provat” e fashikullit kundër Koliqit, VKM-ja nr.285, datë 22.2.1940 Një nga “provat” e fashikullit kundër Koliqit, VKM-ja nr.285, datë 22.2.1940

Ernest Koliqi ka qenë ministër sekretar shteti i Arsimit në periudhën 12.4.1939-3.12.1941 (automatikisht edhe pjesë e parlamentit që quhej Këshilli i Epërm Fashist Korporativ); kryetar i KEFK-ut më 23.11.1942-16.5.1943; kryetar i përfaqësisë së qeverisë shqiptare pranë asaj italiane Më 22.4.1943-8.9.1943. Këto cilësi përbëjnë jetën e tij politike në vitet 1939-1943. Gjatë kësaj periudhe ka qenë nga data 8.4.1940 anëtar i Institutit Mbretëror të Studimeve Shqiptare, si dhe në periudhën 3.12.1941-20.4.1943, kryetar i Këshillit Shkencor të Studimeve “Skanderbeg”. Pas largimit nga Shqipëria, ai u bë figurë drejtuese kryesore e Bllokut Kombëtar Indipendent dhe sigurisht një armik i regjimit komunist.

Organet e Ministrisë së Punëve të Brendshme të kohës së komunizmit, kishin hapur një fashikull në ngarkim të Ernest Koliqit. Në cilësinë e “provave”, ishin vendosur një varg vendimesh të Këshillit të Ministrave gjatë kohës që ai kishte qenë ministër, vendime të cilat ishin botuar në shtypin e kohës apo te “Fletorja zyrtare”, si dhe fotografi të periudhës së luftës. Informacionet e para mbi jetën e Koliqit në Italia, erdhën nga UDB-ja. Ato datojnë në fillim të vitit 1946. Janë përdorur kryesisht burimet e hapura (gazeta, radio, etj), si dhe ato që përcillte UDB-ja për emigracionin. Në themel të informimit ishte aktiviteti i Bllokut Kombëtar Indipendent. Informacionet kanë karakter të përgjithshëm, përgjithësisht, jo interesante.

Në vitin 1957 shënohej se ai ishte zgjedhur nënkryetar i Bllokut Kombëtar Indipendent. Nënvizoheshin lidhjet e tij me amerikanët. Përmendet Tom Koka funksionar i “Europës së Lirë”, “shumë besnik i amerikanëve”.

Deri në vitin 1958, Ernest Koliqi nuk figuronte kurrkund në kartotekën e elementëve armiq të Ministrisë së Punëve të Brendshme. Për këtë arsye, në këtë kohë u vendos çelja e një fashikulli sepse aludohej se ishte “i lidhur me zbulimin italian”. Dosja do rezultonte si një qese e parëndësishme dokumentesh historike.

Në vitin 1959, MPB-ja e konsideronte Koliqin “të rrezikshëm”, “objekt terrori”, sepse sikur të ishte ushtarak i rëndësishëm, ishte marrë me veprimtari “spiunazhi, terrori dhe diversioni”. Në një raport po të kësaj kohe, pa asnjë dokument e citim, Koliqi konsiderohej “poliagjent”, i “zbulimit italian”, “zbulimit grek”, “bashkëpunëtor i vjetër i zbulimit italian” dhe “agjent i zbulimit amerikan”. Për çdo rast, aludohej kjo nga ndonjë takim publik. Pra, sipas analizës që bëhej në Tiranë, ky “poliagjenti” ishte fare budalla dhe nuk ruhej, i bënte gjërat ashiqare. Biografitë rreth Koliqit janë në të gjitha rastet të çakërdisura e me mungesë informacioni e serioziteti. Për “pjesën amerikane” përmendej lidhja me Fultzin, të cilën Koliqi e kish takuar disa herë (edhe këto veprime ashiqare, madje 2-3 Fulzti i kishte ardhur në Romë në shtëpi, pa u fshehur fare).

Në vitin 1973 nga organet e MPB-së në Tiranë, Koliqi trajtohet në distancë, në përpunim aktiv 2A sepse ishte kryetar i Bllokut Kombëtar Indipendent dhe kryeredaktor i gazetës së saj. Tashmë dyshohej përgjithësisht si “agjent i zbulimeve të huaja”. Shënohej se bënte “shumë lëvizje në vendet kapitaliste”.

Në planin e masave agjenturiale-operative të vitit 1974, thuhej se Koliqi duhej përpunuar sepse:

-Për veprimtarinë propagandistike kundër regjimit komunist në Shqipëri, në bashkëpunim me Vatikanin dhe MPJ-në e Italisë.

-Për aktivitetin në fushën e letërsisë, promovimit të Gjergj Fishtës, etj, si “detyra” të dhëna nga Italia dhe SHBA-ja.

-Për rolin në katedrën e gjuhës shqipe, në lidhje me studiuesit e huaj.

-Për rolin në Bllokun Kombëtar Indipendent.

Materialet për Koliqin mbyllen se ai vdiq më 15 janar 1975. Në vendimin e arsyetimit, komunistët, gojëprishur gjithandej shtonin edhe se Koliqi kishte “organizuar milicinë fashiste gjatë luftës”. Duheshin mbushur letrat kot më kot.

Modifikuar më Hënë, 20 July 2020 14:02
Login to post comments

Lajmet e fundit

‘Ajo që ndodhi të enjten, puç parlamentar’, Vokshi: Vutë grupin parlamentar mbi Gjykatën Kushtetuese

Politikë

‘Ajo që ndodhi të enjten, puç parlamentar’, Vokshi: Vutë grupin parlamentar mbi Gjykatën Kushtetuese

  Deputetja e Partisë Demokratike Albana Vokshi, ka deklaruar se me vendimin e marrë të enjten në Kuvend për mos dërgimin në Gjykatën Kushtetuese të mandatit të Olta Xhaçkës, ka rënë...

Kalaja kallëzon në prokurori Ballën: SPAK t'i sekuestrojë telefonin dhe...

Politikë

Kalaja kallëzon në prokurori Ballën: SPAK t'i sekuestrojë telefonin dhe...

    Anëtarja e Komisionit të Apelimit në PD, Adriana Kalaja ka bërë një kallëzim penal për Taulant Ballën dhe individë të tjerë, të cilët sipas Kalasë kanë kryer shkelje nga më të rëndat...

Aksident në Santorini, humb jetën 29-vjeçari shqiptar

Kronikë

Aksident në Santorini, humb jetën 29-vjeçari shqiptar

  Një aksident rrugor ka ndodhur në ishullin grek të Santorinit, ku viktima është një 29-vjeçar me origjinë shqiptare. Sipas informacioneve të para, ngjarja ka ndodhur kur motori që drejtohej nga 29-vjeçari...