Nga Dr. Fancesca Norton (Artikulli është botuar në median amerikane Citizentruth.org)
Fillimi i vitit 2020 nisi me Kryeministri shqiptar Edi Rama që merr kryesinë e OSBE-së, por Rama duhet të zgjidhë më parë korrupsionin dhe krizën politike në vendin e tij përpara se të drejtojë në mënyrë të efektshme organizatën më të madhe të sigurisë në Evropë.
Me 57 vende pjesëmarrëse në Amerikën e Veriut, Evropë dhe Azi, Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) është organizata më e madhe rajonale e sigurisë në botë. Organizata punon për stabilitetin, paqen dhe demokracinë për më shumë se një miliardë njerëz përmes dialogut politik për vlerat e përbashkëta dhe përmes punës praktike që bën një ndryshim të qëndrueshëm.
Më 1 Janar 2020, kryesia e OSBE-së u mor nga Shqipëria, vendi më i korruptuar dhe antidemokratik në Evropë.
Kryetar i Zyrës tashmë është Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, i cili mban gjithashtu detyrën e Ministrit të Punëve të Jashtme. Rama njihet ndryshe si diktatori i Evropës, Kim Jong-un i kontinentit Evropian.
Kryesia e vitit 2020 nga Shqipëria nuk është vetëm ironi por një hipokrizi e pastër.
OSBE-ja punon për stabilitetin, por Shqipëria ka kaluar për dy vjet një krizë të ashpër politike. Për më tepër, vitet e fundit Shqipëria ka rrezikuar destabilizimin e të gjithë rajonit të Ballkanit. OSBE-ja qëndron për paqen por Shqipëria ishte në prag të një konflikti civil disa muaj më parë, dhe për shkak të konfliktit të tensionuar politik paraqet një kërcënim në çdo moment. OSBE-ja qëndron për demokracinë, por Shqipëria është vendi më pak demokratik në Evropë.
Të gjitha fuqitë janë në duart e një njeriu, Edi Rama, Kryetarit të ri të OSBE-së. Ai kontrollon qeverinë, të gjitha bashkitë, gjykatat, median, madje dhe tërë parlamentin shqiptar duke blerë opozitën parlamentare “të re”. Njeriu dhe vendi që supozohet të punojnë për stabilitetin, paqen dhe demokracinë, janë shembujt më të këqij të demokracisë, madje, ato përfaqësojnë shembullin më të mirë të diktaturës.
OSBE-ja qëndron për dialog politik, por Rama, ndonëse vendi i tij ka rrezikuar një luftë civile, ka refuzuar dialogun me kundërshtarët e tij politikë. Ai vetëm ka provokuar dhe tallur opozitën dhe të gjitha partitë politike, duke inkurajuar dhe shtyrë partitë opozitare të marrin masa ekstreme, siç janë lënia në bllok të mandateve të tyre parlamentare, fyerje e kundërshtarëve dhe përdorimi i gjuhës së urryer, si edhe përçmimi i kërkesave me arrogancë nga opozita.
“Korrupsioni”, vuri në dukje Rama në marrjen e kryesisë, “gërmon themelet e demokracive tona dhe ka një ndikim negativ në prosperitetin dhe sigurinë e rajonit tonë, së bashku me kërcënimet ndërkombëtare.” Nën qeverinë e Ramës, Shqipëria renditet si më e korruptuara në Evropë. Nën qeverisjen e tij, Shqipëria njihet në të gjithë botën si Kolumbia e Evropës për shkak të kultivimit të gjerë të drogës dhe rritjeve të krimit të organizuar dhe trafikut të drogës. Qeveria e Ramës ka lidhje të ngushta me mafian dhe oligarkët.
“Intoleranca dhe gjuha e urrejtjes po përhapen në Evropë,” tha Rama. “Ne duhet të intensifikojmë përpjekjet tona për të luftuar diskriminimin dhe për të promovuar të drejtat e njeriut dhe liritë themelore.” Rama është kampioni i gjuhës së urrejtjes dhe një shkelës i njohur i lirive themelore. Për vite me radhë ai i ka quajtur mediat “kazan”.
Kohët e fundit ai miratoi një sërë ligjesh që censurojnë median dhe shkelin lirinë e fjalës. Artistët, intelektualët dhe studentët janë të revoltuar me stilin e qeverisjes komuniste të Ramës. Një njeri i uritur për pushtet, me një etje të madhe për një autoritet absolut, si Kryetar i Zyrës së OSBE-së, Rama është shembulli i fundit i hipokrizisë dhe simbol i qeverisjes antidemokratike.
OSBE / ODIHR monitoron zgjedhjet në shumë vende. Zgjedhjet e fundit lokale në Shqipëri demonstruan shembullin më të keq të një procesi demokratik, duke mbajtur zgjedhje me një kandidat dhe pa kundërshtarë. Si mundet atëherë OSBE, nën një kryesi shqiptare, të punojë për zgjedhje të lira dhe të ndershme në vendet e tjera? Më 30 qershor 2019, Shqipëria zhvilloi zgjedhjet lokale, në të cilat 31 nga 61 kandidatët për kryetarë bashkie garuan pa kundërshtarë.
Misioni i monitorimit të OSBE-së publikoi raportin e tij më kritik të tre dekadave të fundit mbi Shqipërinë. Raporti paraprak dhe përfundimtar i OSBE / ODIHR paraqiti një pamje shumë të errët të procesit zgjedhor – një farsë votimi e barabartë vetëm me diktaturat e botës së tretë, dhe jo një vend në zemër të Evropës që aspiron të anëtarësohet në BE.
Këto janë disa gjetje të raportit të OSBE / ODIHR për zgjedhjet e 30 qershorit 2019 në Shqipëri – vendi që mban sot ironikisht kryesinë e OSBE-së dhe supozohet të udhëheqë kombet e tjera drejt demokracisë:
– Në 31 nga 61 komunat kandidatët për kryetarë komunalë garuan pa kundërshtarë;
– Zgjedhjet lokale të 30 qershorit u mbajtën me pak kujdes për interesat e elektoratit;
– Opozita vendosi të mos marrë pjesë, dhe qeveria ishte e vendosur për të mbajtur zgjedhjet pa të;
– Në klimën e një bllokimi politik dhe polarizimi, votuesit nuk kishin një zgjedhje domethënëse midis opsioneve politike;
– Zgjedhjet u zhvilluan nën një sfond të një krize politike dhe institucionale;
– Komisioni Qendror i Zgjedhjeve interpretoi ligjin në mënyrë jo konsistente dhe në një mënyrë tepër të gjerë, duke ulur sigurinë juridike;
– Votuesit nuk kishin një zgjedhje gjithëpërfshirëse;
– Informimi gjatë fushatës ishte e ulët, me përjashtim të mitingjeve të Partisë Socialiste në të cilat Kryeministri ishte folësi qendror;
– Qytetarët, veçanërisht ata të punësuar në administratën publike, u vunë nën presion për të demonstruar një preferencë politike;
– Me një numër të ulët të garuesve dhe shumë gara të pakontestuara, zgjedhja thelbësore e paraqitur para qytetarëve ishte nëse duhet të marrin pjesë ose jo;
– Gazetarët veprojnë në kushte të pasigurta të punës dhe shpesh perfundojne ne vetë-censurim;
– Praktika e përdorur nga Partia Socialiste dhe zyrtarët e tjerë e pajisjes së mediave me pamjet nga ngjarjet zyrtare dhe fushatat, kufizojnë qasjen e tyre në to dhe aftësinë e votuesve për të marrë informacion objektiv;
– Kolegji Zgjedhor u tërhoq për të ndarë mandatet për të 61 këshillat vendorë për shkak të dështimit të KQZ-së për të arritur shumicën e kërkuar të kualifikuar për vendimin;
– Më 27 korrik, KQZ miratoi rezultatet përfundimtare të zgjedhjeve. (27 ditë pas ditës së votimit);
– Mjedisi politik përpara zgjedhjeve ishte i polarizuar dhe antagonist;
– Ky antagonizëm ishte tregues i mungesës së përgjegjësisë së përbashkët ndaj integritetit të procesit zgjedhor që do të tejkalonte ndarjet e partive, dhe, rrjedhimisht, ndikoi negativisht në të drejtën e qytetarëve për të marrë pjesë në qeveri;
– Pas rekomandimit të Komisionit Evropian më 29 maj për hapjen e negociatave të pranimit në Bashkimin Evropian me Shqipërinë, më 18 qershor Këshilli Evropian shtyu vendimin deri në tetor 2019 (Më 18 tetor 2019, Këshilli refuzoi negociatat e pranimit për Shqipërinë, duke shtuar një listë të gjatë të kushteve që duhet të përmbushen, përfshirë zgjedhjet e lira dhe të ndershme);
– Shumë bashkëbisedues të ODIHR shprehin mungesë besimi në të gjitha nivelet e komisioneve;
– Në disa raste, KQZ zbatoi ligjin në mënyrë jo konsistente ose duke shfaqur njëanshmëri;
– Qytetarët, veçanërisht ata të punësuar në administratën publike, u vunë nën presion për të demonstruar një preferencë politike, e cila është në kundërshtim me Paragrafin 7.7 të Dokumentit të Kopenhagës të OSBE-së 1990;
– Shqetësimet nga qytetarët që të dalin në votim ose abstenim potencialisht do t’i ekspozojnë ata ndaj ndëshkimit në komunitetet e tyre;
– Disa shprehën frikë dhe kërcënime të drejtpërdrejta nga dënimi ose tërheqja e përfitimeve të shërbimeve sociale;
– ODIHR vëzhgoi zyrtarët komunalë, shërbimet shëndetësore dhe stafin arsimor në mitingje të drejtuara nga PS që në shumë qytete u mbajtën menjëherë pas orarit të punës;
– ODIHR vuri në dukje perceptimin e gjërë midis bashkëbiseduesve dhe publikut që punësimi në sektorin publik varet nga përkatësia politike. Kjo sfidon Paragrafin 5.4 të Dokumentit të OSBE-së në Kopenhagë të vitit 1990;
– Frika, ngacmimi dhe sulmet ndaj gazetarëve, ndërsa dënohen nga autoritetet, rrallë hetohen dhe ndiqen penalisht, duke krijuar një atmosferë pandëshkueshmërie;
– Shumë bashkëbisedues të ODIHR kritikuan praktikën e përhapur për një kohë të gjatë të partive kryesore politike dhe zyrtarëve publikë që u ofrojnë mediave pamjet e para-regjistruara ose live nga ngjarjet zyrtare dhe të fushatës, ndërsa ngjarje të tilla janë të mbyllura për median;
– Disa bashkëbisedues të ODIHR theksuan se, në këto zgjedhje, aktivitetet zyrtare dhe të fushatës së kryeministrit Rama në përgjithësi u filmuan dhe transmetuan ekskluzivisht nga kanali në Facebook, ERTV, të cilat shpërndaheshin në mediat e tjera;
– Praktika e kufizimit të qasjes së mediave në ngjarje publike të organizuara nga zyrtarë të shtetit dhe parti politike kufizuan aftësinë e votuesve për të marrë informacione objektive gjatë fushatës;
– U sfidua gjithashtu e drejta themelore e mediave për të marrë informacion dhe për të përmbushur funksionet e tyre mbikëqyrës me efektin e zvogëlimit të përgjegjësisë së zyrtarëve shtetërorë para publikut;
– ODIHR-it ka dëshmuar raste të intimidimit të votuesve dhe shkeljes së fshehtësisë së votës në qendrat e votimit dhe ka marrë raporte të ngjashme nga partitë politike;
– Shqetësimet për mungesën e përgjithshme të efektivitetit të hetimeve penale që kontribuojnë në perceptimin e përhapur të pandëshkueshmërisë mbi krimet e kaluara elektorale, përfshirë blerjen e votave dhe presionin mbi votuesit;
– Disa votues kishin frikë se pjesëmarrja në vetvete do të zbulonte preferencën e tyre politike, veçanërisht aty ku kandidatët e PS garonin pa kundërshtarë.
Ky është produkti skandaloz zgjedhor i Shqipërisë dhe një shembull i turpshëm i demokracisë në Shqipëri, vendi që tani do të kryesojë OSBE-në në vitin 2020.
Në mënyrë që të jetë sa më i besueshëm dhe të sjellë dinjitet në zyrën që ai mban si Kryetar i OSBE-së, Kryeministri shqiptar duhet t’i përgjigjet apelit të partive shqiptare të opozitës dhe shumicës së popullit shqiptar që kërkojnë që zgjedhjet e reja lokale dhe të parakohshme parlamentare të mbahen në një mënyrë të drejtë, të rregullt dhe demokratike.
Zgjedhjet duhet të mbahen pa blerjen e votave dhe shantazhet sic ka ndodhur në zgjedhjet e kaluara. Përndryshe, marrja e kryesisë së OSBE-së është thjesht një fakt burokratik dhe skandaloz për demokracinë dhe një turp i madh për vetë OSBE-në.