Një leksion nga Tbilisi; por edhe nga Brukseli

Hënë, 13 Mars 2023 10:47

1-Ngjarja domethënësenërrëzëtëKaukazit

Javën e shkuarlajmkryesornëmediateuropiane e botëroreishinprotestatpopullorepërrethparlamentitnë Tbilisi, Gjeorgji.Mijëraqytetarëprotestuanmbi 48 orë pa ndërprerjeduke duruargazinlotsjellës e hidrantët e policisë! Derisajaarritënqëllimit: projekt/ligjicensuruesdheantidemokratikimbështeturngaqeveria e mazhoranca u tërhoq. Një video ikonikengaprotesta u bëviralenë internet: atynjëstudenteme flamurineuropiannëdorëgoditejngashkulma e ujit, rrëzohej e përsëringrihejdheiafrohej skuadronevetëpolicisë anti-trazirëqë e ndaninngagodina e parlamentit.

Tërheqja e ligjitproblematik u përshëdetnëtëgjithakryeqytetetperëndimore.JosepBorrell, PërfaqësuesiLartëpërPolitikën e Jashtmei BE, deklaroi se "Gjeorgjianëtdolënnërrugëpërtëshprehuraspiratën e tyrepërdemokracidhevleraeuropiane. Këtoprotestapaqësoreishintëfortadheprekëse.Njoftimipërtërheqjen e projektligjitështënjëshenjëe mirë, taniduhettëndiqenhapakonkretëligjorë".

Drejtuesit e protestësnjoftuan se tubimet do tëvazhdoninderisatëliroheshintëarrestuaritdhederisaqeveriatëjeptegaranci me shkrim se p/ligjinuk do tëshfaqejmënëtëardhmen.

2-Pak kontekstpërgjeorgjianët, europianët, amerikanët

Gjeorgjianënsundimin 11 vjeçartëpartisësëmajtë "Ëndrragjeorgjiane" ështënëfaktnënsundimin e superoligarkutBidzinaIvanishvili. Ai, mbasibëriparánëRusi, themeloikëtëpartidhefaktikisht e kontrollonende atë. Shteti e drejtësiajanëtëkapuradheopozitapolitike e persekutuar me gjyqefarsë.QëngafillimiiluftësnëUkrainëqeveriagjeorgjianemorinjëkurstëhapur pro Moskësmegjithësepërfasadëvazhdonteretorikën pro BE. Projekt/ligjinëfjalësynontetëmbylltehapësirën e lirëendetëmbeturpërshoqërinëcivile, mediatdheopozitën duke ndërprerësponsorizimetperëndimore.Kyprojekti/ligjishteedhepika e ujitqëpëmbysikupën, qëelektrizoishoqërinë, qëmobilizoiaktorëtpublikëdheqëprodhoiprotestatëpaepura. Njëmotivikundërshtimitishte se p/ligji do tëpengonteudhëneuropianetëGjeorgjisë. Pormotivimëthelbësorishte se qeveriapokalonteçdocakdheshoqëriapohumbisteçdoliri e tëdrejtë.

Euro-amerikanëtkanëqenëtësuperkujdeshëmqëkritikënpërçmontimin e demokracisëdheorientimindrejtRusisët'ambajnënënjë minimum tëpranueshëmpërpartinënëpushtet.Ata druajnë se potëdalinhapur e fort ipresinurat me pushtetindhe e shtyjnëedhemëshumëdrejtautoritarizmit e Putinit. Kështupraktikishtatainjoruanvullnetin e njerëzvepërliridheshpeshevituanaktorëtopozitarëdhejo-qeveritarë.Pra duke bërëtënjëjtingabimsinëSerbidhenëShqipëri.

Kurqeverianë Tbilisi publikoi p/ligjinproblematik, reagimiiBE ishteitipit "ngreshqetësime" apo "nukpërputhet me vlerat e BE" dhekaq. Formulime qëpublikutvendasnukiflasinqartë e përmëkeqrelativizohen e shtrembërohenngamediatdominantetëpushtetit. Porprotesta e fuqishme e gjeorgjianëvejovetemzmbrapsipushtetinabuzivpor u hoqiinercinë e përgjumjenedhekancelariveeuropiane. Po tëmosshihninmijëravetëtëpatremburngapolicia, gazi e ujizor se dikush nëPerëndim, përfshirëedheBorrellin, do tëshfaqejnëpublik me njëdeklaratëtëqartësiajomëlart.

3-Projeksioni itrekëndëshitBorrell-Rama-AlAbaarnësheshete Tiranës

Sipasmediave, në 1 mars 2021 gjatëmbledhjessëradhëstëKëshillitShqipëri-BE nëBruksel, zz. JosepBorreldhe Oliver Varhelyi (KomisioneriiZgjerimit) ithanë me ngulm KM Edi Rama se traktati me Emiratetdhekontrata me AlAbaarinpërportin e DurrësitshkelninMarrëveshjen e Stabilizim-Asociimitqëmbetetbaza e marrëdhenivedypalëshe.Edhenjoftimipërshtypityrembasmbledhjesaludontedukshëmpërkëtë problem.Shqetësimipërkontratën e PortitDurrës u shprehperiodikishtedhengaDelegacioni i BE nëTiranëderivonë. ParlamentiEuropianishteedhemëeksplicit: në 19 maj2022 rezolutapërShqipërinëshënonte se "projektet e infrastrukturës, përfshirëportin e Durrësit, duhettëjenënëpërputhje me standardet e BE-sëpërprokuriminpubliktëpërfshiranëMarrëveshjen e Stabilizim-Asociimit".

Megjithatëqeveria Rama vurinëkandar "përfitimet" ngakontrataAlAbaardheatotë Shqipërisë nga BE e pastajvendosipërtëparën. Mbasemëthjesht: nuk u lodh fare me kandarin se e kishtendarëmendjenqënëfillimpër"përfitimet". Në fund tënëntorittëshkuarmazhorancaparlamentare soc-rilindiste e miratoikontratënmbasi Rama mbajtinjëfjalimtëgjatë plot me ofendimepëropozitën. Kjo e funditkundërshtoisa mundi nësallënplenarembasdyvjetëshdenoncimitëparreshtur. Porjashtësallësnërrugëmungoninmijëraprotestuessidhestudentja me flamureuropiannëdorëqëpërballeshin me policinë.Qëtëjemitëdrejtëkontrata e portittëDurrësitpër ne ështëifunditngashumërastetëgrabitjessëpasurisëpublike; kursepër BE ështënjëmohimimundësisëpërbiznesikompaniveeuropiane. Praështë e dëmshmeporjoaq fatale saligjigjeorgjian. Njëligjingjashëm me gjeorgjianin do tëkishteqenëligjiantifjalëpërmedian online. Pornëkëtërast Rama u zbythngapresioniiBrukselit e iStrasburgut.P/ligjiantifjalënukarritinëplenaredheqytetarëtshqiptarënukpatënmundësitëprovohen me "testin Tbilisi".Portëtillë test mundt'akenënëtëardhmenp.sh. meamnisitinëfiskalo-kriminale e me pasaportat e arta.

Sepse Tbilisi na e kujtoi se vetëmizoti e nxjerrgomarinngabaltandërsaBorrellëtmiqësoreedhemundtëndihmojnëdisi. DhesiçnamësonShkrimiiShenjtëshpëtimivjenngasakrifica.