Prestigjiozja Forbes ka bërë një rënditje të vendeve në botë përsa i përket klimës së të bërit biznes. Shqipëria renditet në vendin e 74 në botë dhe në të fundit në rajon. Barra e taksave, problemet e pronësisë dhe korrupsioni janë faktorët që kanë ndikuar për keq në klimën e të bërit biznes në vendin tonë. “Forbes” shton se lidhjet e ngushta të tregtisë, remitancave dhe sektorit bankar me Greqinë dhe Italinë e bëjnë Shqipërinë të prekshme ndaj efekteve të tejkalimit të krizave të mundshme të borxhit dhe rritjes së dobët në eurozonë. Remitancat, një katalizator i rëndësishëm për rritjen ekonomike, u ulën nga 12-15% të PBB-së para krizës financiare të vitit 2005 në 5.8% të PBB-së në vitin 2015, kryesisht nga shqiptarët që banonin në Greqi dhe Itali.
Sektori bujqësor, i cili zë më shumë se 40% të punësimit, por më pak se një e katërta e PBB-së, është i kufizuar kryesisht në operacionet e vogla familjare dhe në bujqësinë e ekzistencës, për shkak të mungesës së pajisjeve moderne, të drejtave të paqarta të pronësisë dhe përhapjes së mjediseve të vogla, komplote joefikase të tokës.
Kodet komplekse të taksave dhe kërkesat e licencimit, një sistem gjyqësor i dobët, korrupsioni endemik, zbatimi i dobët i kontratave dhe çështjeve pronësore, si dhe infrastruktura e vjetruar kontribuojnë në mjedisin e varfër të biznesit në Shqipëri, duke e bërë të vështirë tërheqjen e investimeve të huaja.
Që nga viti 2015, Shqipëria ka nisur një program ambicioz për të rritur përputhjen e taksave dhe për të sjellë më shumë biznese në ekonominë formale. Në korrik të vitit 2016, Shqipëria kaloi ndryshime kushtetuese që reformonin sistemin gjyqësor për të forcuar sundimin e ligjit dhe për të zvogëluar korrupsionin e thellë.
Furnizimi me energji elektrike i Shqipërisë është i pabarabartë, pavarësisht nga kapacitetet e transmetimit të përmirësuar me vendet fqinje. Megjithatë, qeveria kohët e fundit ka ndërmarrë hapa për të frenuar humbjet jo teknike dhe ka filluar të përmirësojë rrjetin e shpërndarjes.
Zbatimi më i mirë i kontratave të energjisë elektrike ka përmirësuar qëndrueshmërinë financiare të sektorit, duke zvogëluar mbështetjen e tij në mbështetjen e buxhetit. Gjithashtu, me ndihmën e donatorëve ndërkombëtarë, qeveria po ndërmerr hapa për të përmirësuar rrjetet e varfra të rrugëve dhe hekurudhave, një pengesë afatgjatë për rritjen e qëndrueshme ekonomike.
Investimet direkte të huaja direkte janë rritur ndjeshëm gjatë viteve të fundit, pasi qeveria ka hyrë në një program ambicioz për të përmirësuar klimën e biznesit përmes reformave fiskale dhe legjislative.
Vendi vazhdon të përballet me borxhin e lartë publik, duke tejkaluar kufirin ligjor të saj prej 60% të PBB-së në vitin 2013 dhe duke arritur në 72% në vitin 2016.
Vendin e parë për klimën më të mirë të të bërit Biznes e mban Britania e Madhe e ndjekur nga Suedia, Hong Kongu dhe Holanda.
