Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit Europian ka urdhëruar këtë të Mërkurë Poloninë që të pezullojë menjëherë veprimtarinë e një trupe të zgjedhur nga Parlamenti, të ngjashme me strukturat e Vetingut në Shqipëri, të cilat janë krijuar për të kryer hetime disiplinore ndaj gjyqtarëve polakë të të gjithë niveleve.

Në një vendim që mban datën 8 Prill 2020, Gjykata e Luksemburgut ka konstatuar se, zgjedhja e anëtarëve të Dhomës Disiplinore nga Parlamenti polak, krijon dyshime të forta për pavarësinë dhe paanësinë e trupës që do të kryejë hetimin administrativ mbi gjyqtarët.

Dhoma e Disiplinës në Poloni u krijua në vitin 2017, kur Parlamenti vendas adoptoi disa nisma ligjore për kontrollin e gjyqtarëve.

Dhoma e Disiplinës funksion si shkallë e parë për hetimet disiplinore për gjyqtarët supremë dhe si gjykatë Apeli për hetimet administrative ndaj gjyqtarëve të niveleve më të ulta.

Sistemi i adoptuar në Poloni është thuajse i ngjashëm me strukturat me dy nivele të Vetingut në Shqipëri.

Sipas ligjit polak, 15 anëtarët e trupës disiplinore përzgjidhen ekskluzivisht nga Parlamenti.

Ky përcaktim mbi përzgjedhjen e anëtarëve shkaktoi reagimin e menjëhershëm të Komisionit Europian, i cili kërkoi nga Polonia që t’u përmbahej normave komunitare për ndarjen e pushteteve.

Por, Parlamenti në Varshavë nuk mori në konsideratë sugjerimet e Komisionit Europian. Për këtë arsye, Komisioni Europian iu drejtua Gjykatës së Drejtësisë së Bashkimit Europian.

Kjo e fundit, me një vendim të ndërmjetëm, të marrë këtë të Mërkurë, vendosi të kërkojë nga Polonia pezullimin e menjëhershëm të aktivitetit të Dhomës së Disiplinës, derisa çështja të shqyrtohet në themel
Rasti polak dhe Vetingu shqiptar
Komisioni Europian duket i vendosur të mos lejojë politikën të ndërhyjë në gjyqësorin polak, duke kundërshtuar zgjedhjen nga Parlamenti të një stukture që është përgjegjëse për hetimin disiplinor të gjyqtarëve.

Kjo qasje e Komisionit Europian për Poloninë, është tërësisht e kundërt me atë që Brukseli zyrtar ka mbështetur në Shqipëri.

Rasti polak është thuajse plotësisht i ngjashëm me Vetingun në Shqipëri. “Reforma Drejtësi”, e miratuar nga Parlamenti shqiptar në vitin 2016, krijoi mekanizmat për hetimin disiplinor të gjyqtarëve dhe prokurorëve të të gjithë niveleve.

Hetimi disiplinor, Vetingu, iu ngarkua Komisionit të Pavarur të Kualifikimit (KPK_ dhe Kolegjit të Posaçëm të Apelimit (KPA), dy struktura, anëtarët e të cilave zgjidheshin nga Parlamenti.

Thuajse njëlloj me rastin e Polonisë, trupat e përzgjedhura nga Parlamenti për të kryer hetimin disiplinor të gjyqtarëve në Shqipëri shoqërohen me dyshime mbi pavarësinë dhe paanësinë e tyre.

Për më tepër, një seri e gjatë vendimesh e strukturave të Vetingut në Shqipëri kanë pasur rezultate të njohura, shumë kohë para se gjyqtarë apo prokurorë të caktuar të përfshiheshin në procesin e rivlerësimit kalimtar.

Analistë dhe ekspertë të fushës kanë ngritur shpesh pikëpyetje mbi mënyrën jo të duhur për zgjedhjen e anëtarëve të strukturave të Vetingut në Shqipëri.

Megjithatë, trupa e rivlerësimit vijojnë normalisht punën në Shqipëri prej mëse dy vjetësh, nën mbështetjen e plotë të strukturave të Bashkimit Europian, të njëjtave, të cilat po kundërshtojnë me forcë krijimin e strukturave të ngjashme në Poloni.