Propozimi i Komisionit për buxhetin afatgjatë të BE për periudhën 2021-2027, publikuar sot (2 maj), tregon se fondet e ndara për zgjerimin e BE-së janë 1.2 herë më të larta se periudha e mëparshme buxhetore. Por asnjë vend nuk i bashkohet BE-së në periudhën 2014-2020.
Serbia, Mali i Zi, Maqedonia, Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina dhe Kosova, që shpresojnë anëtarësimin, imagjinojnë sesi gjendja e tyre shpirtërore ka ndryshuar që nga 1 maji 2004, kur BE hapi dyert për 10 anëtarë të rinj.
Por, sot, ata matin temperaturën e gatishmërisë së BE-së për të hapur dyert për pranimin në BE - nga betejat buxhetore që do të vijnë.
"Instrumenti i Ndihmës së Para-Anëtarësimit do të mbështesë vendet kandidate dhe kandidatët e mundshëm në rrugën e tyre për përmbushjen e kritereve të pranimit. Ajo gjithashtu do të kontribuojë në arritjen e objektivave më të gjera evropiane për të siguruar stabilitet, siguri dhe prosperitet në marrëdhëniet e fqinjësisë. Ajo gjithashtu do të pozicionohet në kontekstin e Strategjisë së Ballkanit Perëndimor dhe do të reflektojë zhvillimet në marrëdhëniet me Turqinë”.
Në vitet e fundit, BE ka shmangur termin "zgjerim", duke e zëvendësuar atë me "Ballkanin Perëndimor", duke përjashtuar kështu Turqinë, një vend i cili, sipas Presidentit të Komisionit Jean-Claude Juncker, po largohet hapa gjigantë nga BE.
Ndihma para-hyrëse për periudhën 2021-2027 do të jetë 1.2 herë më e lartë krahasuar me buxhetin e mëparshëm. Kjo arrin shumën prej 12.865 miliardë euro, e cila është e barabartë me 14.5 miliardë euro me "çmimet aktuale", duke marrë parasysh inflacionin.
Kroacia ishte vendi i fundit që iu bashkua BE-së në 2013. Por, Juncker tha se nuk do të ketë zgjerim të ri nën mandatin e tij.
Strategjia e zgjerimit të Komisionit të vitit 2018 për herë të parë nuk përmendte Turqinë. Ai tha se deri në vitin 2025, BE mund të bëhet me më shumë se 27 anëtarë. Mali i Zi, është veçuar si një kryesues, dhe gjithashtu Serbia.
Vetëm këto dy vende po kryejnë negociata për anëtarësim. Maqedonia dhe Shqipëria mund të ndjekin, me kusht që i pari të zgjidhë çështjen e mosmarrëveshjes së emrit me Greqinë. Vendimi do të merret me unanimitet në samitin e qershorit të BE.
I pyetur nëse buxheti i propozuar i BE lejon pranimin, komisioneri i buxhetit Gunther Oettinger tha se paratë e akorduara shërbejnë për të ndihmuar reformat në dhjetë vitet e ardhshme.
Nuk u caktua asnjë euro për zgjerimin. Nëse vjen një shtet i ri anëtar, BE do të rrisë fondet, siç ka qenë rasti për Kroacinë, shtoi ai.