Rikthehet pas gjashtë muajsh për miratim në Parlament nisma e shumëdebatuar, që përcakton disa rregulla, kushte dhe procedura të reja, për arrestimin e deputetëve, duke reflektuar në Rregulloren e Kuvendit një ndryshim në Kodin e Procedurës Penale.

Bëhet fjalë për një projektvendim për disa ndryshime në Rregulloren e Kuvendit, në të cilin parashikohet që Prokuroria duhet të paraqesë prova kur t’i kërkojë Kuvendit heqjen e imunitetit për një deputet, me qëllim për ta arrestuar. Ndryshimi parashikon që deputeti nuk mund të arrestohet duke u bazuar në dyshime të arsyeshme dhe indicie.

Nisma u propozua në 12 Janar të këtij viti, por pas përplasjeve të ashpra politike dhe kundërshtimit të opozitës, kaloi në një fazë ‘ngrirjeje’. Opozita pretendon se me këtë ndryshim, Kuvendi merr kompetencat e gjykatës, e cila çmon nëse provat e paraqitura nga prokuroria qëndrojnë apo nuk qëndrojnë.

Nga ana tjetër, mazhoranca, e cila ka propozuar dhe mbështet nismën, pretendon se nisma thjeshtë reflekton në Rregulloren e Kuvendit një ndryshim në Kodin e Procedurës Penale. Ndërkaq, Konferenca e Kryetarëve, në mbledhjen e fundit, ka vendosur që projektvendimi “Për disa ndryshime në vendimin e Kuvendit nr. 166, datë 16.12.2004 “Për miratimin e Rregullores së Kuvendit të Republikës së Shqipërisë”, të miratohet në seancë plenare në datën 5 korrik.

Miratimi i këtij ndryshimi mundësohet me shumicë të thjeshtë votash, por mbetet për t’u parë nëse nisma do të konkretizohet me votë në datën 5 korrik, siç edhe ka parashikuar Konferenca e Kryetarëve në kalendarin e punimeve të Kuvendit apo do të shtyhet sërish për në sesionin e ardhshëm parlamentar.

Ndryshimi

Në variantin e propozuar nga kryetari i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla parashikohet që prokuroria, për të marrë lejen e Kuvendit për të arrestuar një deputet, duhet të paraqesë prova për të mbështetur kërkesën e saj. Në pikën 1 të nenit 118 të Rregullores së Kuvendit, është saktësuar se, kërkesa e prokurorisë përmban një relacion të arsyetuar dhe të shoqëruar me provat që mbështesin kërkesën. Në rregulloren në fuqi, nuk përmendeshin prova, por vetëm materiale shoqëruese.

Deri më tani Prokuroria ka kërkuar arrestimin e deputetëve bazuar në indicie dhe dyshime të arsyeshme. Një tjetër ndryshim ka të bëjë me zhvillimin e seancës. Në nismën e depozituar në Kuvend, nenit 118, i është shtuar një pikë e cila parashikon që Kuvendi, në seance plenare, për arsye të mbrojtjes së të dhënave, mund të zhvillojë diskutimin me dyer të mbyllura. Në rregulloren në fuqi të Kuvendit nuk parashikohet mundësia që seanca të zhvillohet më dyer të mbyllura.

Projektvendimi, si do arrestohet deputeti

Neni 118 i Rregullores së Kuvendit bëhet

Autorizimi për procedim

1. 1. Kërkesa për të autorizuar caktimin e masës së sigurimit të arrestit me burg ose në shtëpi, heqjes se lirisë në çfarëdo lloj forme, kontrollit personal ose të banesës, i paraqitet kryetarit të Kuvendit nga Prokurori. Kërkesa përmban një relacion të arsyetuar dhe të shoqëruar me provat që mbështesin kërkesën.
2. 2. Kryetari i Kuvendit ia dërgon kërkesën dhe dokumentet shoqëruese menjëherë për shqyrtim Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin si dhe vë në dijeni Kuvendin dhe deputetin.
3. 3. Kryetari i Kuvendit pas konsultimit me Këshillin, cakton dy relatorë për çështjen, respektivisht nga shumica dhe opozita parlamentare.
4. 4. Deputetit, ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim, i vihet në dispozicion kërkesa dhe dokumentet që e shoqërojnë atë, si dhe i bëhet e ditur koha kur Këshilli për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin do të fillojë shqyrtimin e kërkesës.
5. 5. Në mbledhjen e Këshillit për Rregulloren Mandatet dhe Imunitetin merr fjalën Prokurori, i cili paraqet arsyet e kërkesës drejtuar Kuvendit. Pas paraqitjes së kërkesës, çdo anëtar i Këshillit ka të drejtë t'i drejtojë pyetje Prokurorit.
6. 6. Pas përgjigjeve të pyetjeve, kryetari i Kuvendit, i jep fjalën deputetit ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim. Deputeti dhe ose përfaqësuesi i tij ligjor, ka të drejtë të paraqesë në Këshill, me shkrim ose me gojë, shpjegimet dhe vërejtjet e tij rreth çështjes. Çdo anëtar i Këshillit ka të drejtë t'i drejtojë pyetje deputetit.
7. 7. Shqyrtimi i çështjes në Këshill, kryhet nëpërmjet një procedure që i garanton deputetit, ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim, të drejtën për t'u informuar në kohë, për t'u pyetur, për t'u dëgjuar dhe për të bërë pyetje ndaj kërkuesve të autorizimit si dhe për të paraqitur shpjegimet e tij.
8. 8. Përpara diskutimit të çështjes kryetari i Kuvendit fton dy relatorët të paraqesin vlerësimin e përgjithshëm mbi çështjen që shqyrtohet. Më pas vijohet me diskutimin në Këshill. Në përfundim të diskutimit, Këshilli, brenda një jave, harton raportin për në seancë plenare. Raporti rekomandon miratimin ose rrëzimin e kërkesës për dhënie autorizimi për procedim. Raporti i Këshillit u shpërndahet menjëherë deputetëve dhe bëhet publik.
9. 9. Si rregull, mbledhja e Këshillit, për pikat 6-8 të këtij neni, zhvillohet me dyer të hapura. Këshilli, për arsye të mbrojtjes së të dhënave, mund të zhvillojë diskutimin me dyer të mbyllura.
10. 10. Shqyrtimi i kërkesës për dhënien e autorizimit për procedim parashikohet për shqyrtim në seancë plenare jo më parë se një javë, por jo më vonë se dy javë nga paraqitja e raportit të Këshillit.
11. 11. Në seancë plenare fjala i jepet në fillim deputetit, ndaj të cilit është paraqitur kërkesa, për të dhënë shpjegime ose për t'iu përgjigjur pyetjeve të deputetëve. Koha e debatit, kur çmohet e nevojshme, përcaktohet nga Konferenca e Kryetareve, në përputhje me nenin 48 të kësaj Rregulloreje. Në përfundim të debatit, pas fjalës së kryetarëve të grupeve parlamentare, ka të drejtë të flasë deputeti ndaj të cilit kërkohet dhënia e autorizimit për procedim për jo më shume se 10 minuta.
12. 12. Kuvendi në seancë plenare, për arsye të mbrojtjes së të dhënave, mund të zhvillojë diskutimin me dyer të mbyllura.
13. 13. Kuvendi vendos me votim të hapur për miratimin ose rrëzimin e kërkesës për dhënie autorizirni për procedim.
14. 14. Në rastin kur Kuvendi nuk merr vendim për dhënien ose mosdhënien e autorizimit për procedim brenda 3 muajve nga data e paraqitjes se kërkesës përkatëse, atëherë kërkesa konsiderohet e rrezuar nga Kuvendi.
15. 15. Përcaktimet e bëra në këtë nen zbatohen edhe në rastet e dhë