Çdo 9 maj, evropianët festojnë Ditën e Evropës, një rast përkujtimor që nderon pikënisjen e integrimit politik dhe ekonomik të kontinentit dhe paqen e arritur si rezultat i përpjekjeve kolektive disa dekadashe.

Festimi nis që nga viti 1950, kur Robert Schuman, Ministri i atëhershëm francez i Punëve të Jashtme, dha deklaratën e tij historike duke propozuar që Franca dhe Gjermania, dy kombe me një histori të gjatë dhe të përgjakshme, të bashkohen në prodhimin e tyre të qymyrit dhe çelikut, shkruan Euronews.

Me këtë ide në mendje, Schuman synonte të përshpejtonte modernizimin e të dy vendeve pas shkatërrimit ekonomik dhe masakrës njerëzore të Luftës së Dytë Botërore dhe të shmangte një garë të mundshme konkurrence të pandershme.

Duke i kthyer këto industri të rëndësishme të ndërthurura në mënyrë të pandashme, ministri francez kishte një qëllim më të lartë: ta bënte një luftë të re materialisht të pamundur.

"Solidariteti në prodhimin e krijuar në këtë mënyrë do ta bëjë të qartë se çdo luftë midis Francës dhe Gjermanisë bëhet jo thjesht e paimagjinueshme, por materialisht e pamundur," tha Schuman, ndërsa lexonte deklaratën e tij në Salon de l'Horloge në Quai d'Orsay në Paris më 9 maj 1950.

Në veçanti, Schuman (në qendër të fotos) e la derën e hapur për vendet e tjera për të hyrë në bord dhe për të arritur një Evropë të bashkuar vërtet -- një ambicie e ndjekur gjatë periudhës ndërluftërash që u shemb nën peshën e interesave kombëtare.

Synimi i Schuman rezultoi i suksesshëm. Kancelari i Gjermanisë Perëndimore Konrad Adenauer tha po thuajse menjëherë.

Ideja e Evropës së Bashkuar përparon si Bashkim Evropian

Një vit më vonë, më 18 prill 1951, përfaqësues nga Franca, Gjermania, Italia, Belgjika, Holanda dhe Luksemburgu nënshkruan Traktatin e Parisit dhe themeluan Komunitetin Evropian të Qymyrit dhe Çelikut (ECSC), një organizatë pioniere e bazuar në parimin e mbinacionalizmit.

Nën “Komunitetin Evropian të Qymyrit dhe Çelikut”, shtetet kombëtare filluan të bashkojnë kompetencat e tyre sovrane të ruajtura me xhelozi dhe t'i transferojnë ato në një sërë institucionesh evropiane: një Autoritet i Lartë i pavarur, një Asamble e Përbashkët e parlamentarëve kombëtarë, një Këshill Special i ministrave kombëtarë dhe një Gjykatë Drejtësie.

Ndihmësi i ngushtë i Schuman-it, Jean Monnet, i cili tani konsiderohet truri i deklaratës historike, u emërua presidenti i parë i Autoritetit të Lartë.

Përfitimet ekonomike të Komunitetit Evropian të Qymyrit dhe Çelikut, si tregu pa doganë për qymyrin dhe çelikun, i bindën shtetet anëtare të shkojnë më tej dhe të sjellin më shumë sektorë dhe fusha politikash nën mandatin mbikombëtar.

Komunitetin Evropian të Qymyrit dhe Çelikut u zhvillua në mënyrë progresive, së pari në Komunitetin Ekonomik Evropian dhe, më vonë, në Bashkimin Evropian.

Katër institucionet origjinale përfundimisht u shndërruan në Komisionin Evropian, Parlamentin Evropian, Këshillin e BE-së dhe Gjykatën Evropiane të Drejtësisë që ne njohim .