Vetëm poeti ka hirin e artit, të tjerët papagallizojnë

Premte, 08 February 2019 15:47

Lasgush Poradeci

Me qenë që vetëm poetit i është dhuruar hiri i artit, vetëm ky mund të bëjë art dhe vetëm ky mund të flasë: ky atëhere flet nga vetëvetja, jo si të tjerët që papagalizojnë (thonë ç’thanë të tjerët).

Ay që flet nga vetëvetja, gjithnjë mund të na thotë diçka të mirë. E vërteta është se gjithnjë, artistët janë ata që kanë gjykuar së pari një vepër arti (p.sh. Boccachio-ja mi Divinën Komedi) dhe pastaj kanë ardhur eruditët me syza që kanë bërë kritikat e tyre në historira literature, po dyke marë për bazë ç’thanë ata artistë.

Dhe njeri repeton tjetrin. Përveç artistit, që krijon dhe shijon artin, ka dhe dashuronjësit e artit. Këta, dashuronjësit, e ndjejnë, po s’e bëjnë dot.

Ndryshimi është se artisti dhe e shpren në formë artin, kurse ata që e ndjejnë artin nuk mundin dhe t’a shprehin. Ay që e ndjen, duhet të jetë si artisti dhe ay d.m.th. të ketë një respekt përpara artit, të mos jetë zevzek ose intrigant urrejtës.

Kur është me këto defekte, d.m.th. se nuk ka dhuratën për të ndjerë artin, atë art që e kritikon nga urrejtja, pra nuk ka të bëjë asgjë me artin dhe s’është kompetent dhe duhet të heshtë, sepse gjykimi i artit është absolut – drejtësi e përgjithëshme, jo relative, urrejtje vetore, shkak vetor.

Nuk duhet të ketë hasét vjershëtorin, se vjershëtori bën poezi, sepse, kur je vjershëtor, s’ke ndonjë meritë të veçantë që të jesh më lart se të tjerët që s’janë. Ti ke dhuratë dhe asgjë tjetër (kurse ay s’ka).

Vetëm kur s’ke as dhuratë krijimi, as ndjenjë, domethënë kur je gjysmak (domethënë kategori ndërmjetëse) këtu vjen gjëma: atëhere urren, dhe në urrejtje gjykon shtrëmbër. Prova? Bëhet me poezitë e mbëdhaja.

Modifikuar më Premte, 08 February 2019 16:30
Login to post comments

Lajmet e fundit

Reagon Elon Musk: Komiteti im është anti-Soros, prokurorët e tij nuk po luftojnë krimin, kjo është çmenduri

Globi

Reagon Elon Musk: Komiteti im është anti-Soros, prokurorët e tij nuk po luftojnë krimin, kjo është çmenduri

  Miliarderi Elon Musk reagoi pasi një prokuror i Sorosit deklaroi se do ngrejë padi ndaj tij, pasi e akuzon se po mbledh vota për republikanët në SHBA. Prokurori Larry Krasner e akuzon Musk...

Mbyllet protesta/ Paloka: PPE deklaron se do mbështesë PD-në në votime dhe në luftën e saj për zgjedhje të lira

Politikë

Mbyllet protesta/ Paloka: PPE deklaron se do mbështesë PD-në në votime dhe në luftën e saj për zgjedhje të lira

  Deputeti demokrat, Edi Paloka, deklaroi në mbyllje të protesës së ligjvënësve demokratë përpara Parlamentit Europian në Strasburg se kanë marrë mbështetjen e Partive Popullore Europiane. “Meqë grupi që është nëpër takime...

'Shqipëria ka nevojë për zgjedhje të lira dhe të ndershme', Spaho: Krimi i organizuar, presion ndaj votuesve

Politikë

'Shqipëria ka nevojë për zgjedhje të lira dhe të ndershme', Spaho: Krimi i organizuar, presion ndaj votuesve

  Deputetë të opozitës po protestojnë gjatë ditës së sotme para selisë së Parlamentit Evropian. Sipas opozitës shqiptare, Rama synon “asgjësimin e opozitës përmes burgosjeve politike, duke rikthyer Shqipërinë 34 vjet më pas”. Deputeti...