Demokracia në Shqipëri u përkeqësua në vitin 2019, duke materializuar kështu frikën e gjatë të autoritarizmit në rritje dhe një sistem jofunksional të mekanizmave për të kontrolluar dhe balancuar fuqitë qeveritare.

Kështu nis raport i botuar dje nga organizata amerikane Freedom House, ku Shqipëria kategorizohet si regjim hibrid.

Krizat e përsëritura politike u rritën edhe një herë si rezultat i ndryshimeve kushtetuese të vitit 2008 që parashikuan liderë të fuqishëm ekzekutivë dhe partiakë, duke shkatërruar integritetin e përfaqësimit politik dhe një Parlament të dobësuar. Gjatë këtij viti, Shqipëria dëshmoi jo vetëm krizën ‘radhës’ politike , por edhe shfaqjen e konflikteve institucionale dhe zbulimin se sistemi aktual i kontrolleve dhe ekuilibrave është i paefektshëm në parandalimin e tyre. Në këtë klimë politike të ngritur, tendencat shqetësuese u vunë re në fushat e qeverisjes demokratike kombëtare, proceset zgjedhore, pavarësinë e mediave dhe korrupsionin…

Dosja 399, 184

Në të njëjtën kohë, pandëshkueshmëria e zyrtarëve të nivelit të lartë mbeti e pazbardhur në vitin 2019. Prokuroria nuk arriti të hetojë me shpejtësi akuzat e shprehura nga Partia Demokratike (PD) dhe media për rolin e krimit të organizuar në blerjen e votave gjatë zgjedhjeve të parakohshme për kryetarë bashkie në Dibër dhe zgjedhjet e përgjithshme 2017 në qarkun Durrës.

Çështjet elektorale

Më 30 qershor 2019, Shqipëria mbajti zgjedhjet lokale në mes të një krize politike, duke përfshirë, më mprehtësisht, kërcënimet nga opozita për të bllokuar zgjedhjet. Ndërsa përshkallëzohet retorika mes opozitës dhe maxhorancës qeverisëse, në 10 qershor, Presidenti Meta u revokoi dekretin për datën e zgjedhjeve lokale.

Më pas ai ridekretoi zgjedhjet lokale për tetor 13. KQZ injoroi dekretin e presidentit dhe shkoi përpara me zgjedhjet lokale në datën e parë. Një mendim i Komisionit të Venecias zbuloi se ‘në mungesë të një dispozite ligjore për këtë çështje, Presidenti mund të anulojë zgjedhjet për organet e qeverisjes vendore në një situatë që plotëson kriteret për marrjen e masave emergjente.

Edhe atëherë Presidentit i duhet një bazë ligjore specifike-ad hoc-për të shtyrë zgjedhjet. Pavarësisht se presidenti ka mungesë të një baze të tillë ligjore, vetë KQZ-ja, nuk kishte asnjë bazë ligjore mbi të cilën të injoronte dekretin e presidentit dhe as ndonjë vendim gjyqësor që do ta kishte autorizuar atë për ta bërë këtë.

Zgjedhjet lokale u mbajtën më 30 qershor në një atmosferë përgjithësisht të qetë, megjithëse me pjesëmarrje rekord të ulët të votuesve më pak se 23 përqind.Si rezultat i bojkotit të opozitës, koalicioni qeverisës ‘Aleanca për Shqipërinë Evropiane’, i udhëhequr nga PS, fitoi 60 nga 61 vendet e kryetarit.

‘Aleanca’ gjithashtu fitoi gati 95 përqind të votave për këshilltarët vendorë, duke fituar 1.555 nga 1.619 vendet në dispozicion; 5.5 përqind e votave për kryetarët e komunave dhe 6 përqind për këshilltarët komunalë u shpallën të pavlefshëm.

Deklarata e gjetjeve paraprake të Misionit të Vëzhgimit të Misionit të ODIHR (EOM) vuri në dukje se zgjedhjet lokale të Shqipërisë u mbajtën me pak vëmendje për interesat e elektoratit. Për shkak të bojkotimit të zgjedhjeve të partive opozitare, votuesve iu mungua një zgjedhje kuptimplote midis opsioneve politike. /Faktor.al