Korrupsioni dhe hetimet e motivuara politikisht janë të përhapura në Shqipëri. “Jam i sigurt në fitoren e kauzave tona kombëtare dhe demokratike! Armiqtë e kombit dhe demokracisë do ta humbasin buzëqeshjen nga fytyra. Rrëmbimi im sot, në mënyrën më banditeske, tregon panikun e regjimit diktatorial kur përballet me të vërtetën,” tha Meta në një deklaratë në X pak pas arrestimit të tij.

Ballkani, një rajon i paqëndrueshëm në Evropë me ndarje të gjata etnike, ka një histori të paqëndrueshmërisë politike. Ka frikë se arrestimi i një ish-lideri popullor mund të rrisë tensionet përpara zgjedhjeve në vitin 2025. Opozita shqiptare akuzoi kryeministrin Edi Rama për politizimin e gjyqësorit dhe forcave të rendit për të sulmuar kundërshtarët e tij politikë. Disa vëzhgues të gjatë të rajonit gjithashtu shprehën shqetësim për zhvillimet e fundit. 

“Arrestimi i ish-presidentit të Shqipërisë tregon se qeverisja e kryeministrit aktual të Shqipërisë, Edi Rama, po merr gjithnjë e më shumë një prirje autoritare. Pa dashur të paragjykoj vendimin e gjykatës, akuzat dhe momenti i arrestimit janë të dyshimta dhe mund të tregojnë se Rama po përdor forcat e rendit për të goditur kundërshtarët e tij politikë,” tha një burim diplomatik i rangut të lartë me njohuri të thella të rajonit për Fox News Digital. 

Agim Nesho, ish-ambasadori shqiptar në SHBA dhe OKB, i tha Fox News Digital se arrestimi i Metës nga autoritetet e bën qëllimin e qartë. “Ishte një akt spektakolar politik, me dhjetëra persona të armatosur që arrestuan ish-presidentin me forcë në mes të ditës në një rrugë të mbushur me njerëz, ndërsa njerëzit po filmonin me telefonat e tyre,” tha Nesho. Ai gjithashtu tha se akuzat kundër liderëve të opozitës janë të vogla në krahasim me atë që e quajti vjedhje sistematike të orkestruar nga qeveria aktuale.

“Kryeministri aktual është lideri më i korruptuar në historinë moderne të Shqipërisë. Media ndërkombëtare raporton rregullisht se ai kërcënon drejtpërdrejt gazetarët e huaj që hetojnë veprimtaritë e tij dhe drejton një parti politike dhe një qeveri anëtarët e së cilës akuzohen për miliarda dollarë korrupsion.”

Meta ishte president nga viti 2017 deri në 2022, ishte aleat me kryeministrin aktual Rama dhe Partinë Socialiste në pushtet, dhe tani drejton opozitën dhe Partinë e Lirisë. Dikur aleatë, Meta dhe Rama tani janë rivalë të ashpër politikë. Meta është një kritik i shpeshtë i Ramës dhe pretendon se qeveria aktuale po bëhet gjithnjë e më shumë e korruptuar dhe autoritare.

Përdorimi i drejtësisë dhe agjencive të rendit, tha burimi diplomatik nga Ballkani, është pjesë e një modeli më të gjerë në rajon. Liderët autoritarë të Ballkanit, veçanërisht presidenti serb Aleksandar Vuçiç dhe kryeministri Rama, po mbajnë marrëdhënie të mira me Perëndimin me premtime për një “të ardhme evropiane” dhe “integrim ekonomik rajonal,” ndërkohë që veprojnë si autoritarë në vend dhe shpesh veprojnë kundër interesave të SHBA dhe Bashkimit Evropian (BE) në rajon, tha diplomati.

Rama është një bashkë-udhëheqës i nismës “Ballkani i Hapur,” një propozim që do të lejonte një lëvizje më të lirë të njerëzve dhe mallrave në të gjithë Ballkanin. Shumë njerëz në Shqipëri dhe në të gjithë Ballkanin e kundërshtojnë këtë nismë për shkak të frikës se ajo është një manovër serbe për të zëvendësuar tregun e përbashkët rajonal të Evropës dhe do të rrezikonte dëshirën e vendeve të Ballkanit për t’u bashkuar me BE.

Fox News Digital foli me Metën në maj 2024, dhe ai paralajmëroi për rreziqet e nismës “Ballkani i Hapur,” duke e quajtur atë një “alternativë kundër integrimit evropian.” Ai kishte frikë se ajo do të forconte regjimet hibride si Serbia, që do të minonin zgjedhjet e lira dhe të ndershme, do të eliminonin pluralizmin politik dhe do të synonin mediat dhe lirinë e shprehjes.

Meta nuk është i vetmi figurë politike që u ndalua së fundmi. Një tjetër ish-president dhe ish-kryeministër, si dhe kundërshtar politik i Ramës, Sali Berisha, u akuzua gjithashtu për korrupsion dhe u vendos në arrest shtëpiak.

“Policia Shqiptare (kriminelë me uniformë), duke ndjekur urdhrat e Edi Ramës, rrëmbyen dhe i goditën në kokë në publik ish-presidentin, ish-kryeministrin dhe ish-kryetarin e Kuvendit, Ilir Meta. Unë e dënoj fuqimisht këtë akt monstruoz!,” tha Berisha në një deklaratë në X.

Departamenti i Shtetit i drejtoi Fox News Digital autoriteteve shqiptare për detaje të mëtejshme në lidhje me çështjen. Sidoqoftë, një zëdhënës i tha Fox News Digital se “Shtetet e Bashkuara mbështesin përparimin e Shqipërisë në sundimin e ligjit, duke përfshirë përpjekjet e SPAK për të ndjekur penalisht korrupsionin në nivele të larta dhe krimin e organizuar, në përputhje me ligjin.”

Kërkesat e përsëritura për koment nuk u përgjigjën nga zëdhënësit e kryeministrit shqiptar dhe Ambasada Shqiptare në Washington, D.C.