Nga dje, kemi kryeakademik të vendit, Skënder Gjinushin. Ishte parathënë, ai do të bëhej. Zgjedhje me një kandidat të vetëm. Artan Fuga, një intelektual dhe akademik që po rreket prej kohësh të ndryshojë këtë institucion, me projekte, platforma dhe ide, e denoncoi që në mëngjes, përpara se anëtarët të hidhnin në kuti pëlqimin për Gjinushin. Fuga thotë se kemi të bëjmë me një shkelje të hapur ligjore, një rrëmbim, një puç. Dhe angazhohet që do ta dërgojë në Gjykatë Kushtetuese, sapo të kemi një të tillë.

Ana formale, e procedurës, patjetër është e rëndësishme. Nëse ajo shkelet nga akademikët, aty ku presupozohet se ndërgjegjja dhe morali janë depozituar me shumicë dhe disa parime e norma janë kalcifikuar, merre me mend se çfarë ndodh në ambiente të tjera. Shoqëria, normalisht pret që Akademia e Shkencave, të jetë një lloj gardiani moral për paudhësi të shumta që ndodhin në vendin tonë, me votën, me blerjen e manipulimin e saj.

Mund të idealizohet si një forum me shenjtërinë për të ngritur zërin për gabime, lajthitje e padrejtësi.

Nëse ajo vetë, nuk bën një votim të ndershëm, sipas rregullit dhe ligjit, atëherë del se krimbi i mbrapshtisë thellë ka hyrë te ne.

Po nga ana tjetër, rikthimi i Gjinushit në krye të elitës së vendit, çfarë mesazhi është për Shqipërinë. Ai ishte në krye të sistemit, në kohën e Ramizit, ishte ministër i Arsimit. Pas 29 vitesh liri, kaq fatale është për shoqërinë tonë, për botën tonë të dijes, të universiteteve, të kërkuesve, akademikëve e shkencëtarëve, që të mos prodhojnë një tjetër emër, që të udhëheqë institucionin më të rëndësishëm në këtë drejtim, që është Akademia?

Dikush mund të thotë me cinizëm, se derisa në politikë e institucione, në vendimmarrje, kemi plot të rikthyer të atij sistemi, bijë, nipër e mbesa, pse duhej të bënte përjashtim kjo zyrë.

Po a mund të na thotë dikush, cili është kontributi në lëmin e dijes e të shkencës, që zoti Gjinushi ka në këto 3 dekada. Nëse këtu do të futej, analiza e politikës, e skemave, e hileve, e mjeshtërive të ndryshme në llogari e prapaskena, padyshim, rrallëkush më shumë se ai e meritonte të promovohej si kryeakademik.

Ndërsa në matematikë, në fizikë, në shkencë, ne nuk dimë, askush nuk di, që zoti Gjinushi të ketë sjellë prurje të reja, punime, ide, teza apo studime.

Atëherë, cila është merita?

Ah, merita, është një nga gjërat që shkelet dendur dhe me kollajllëk në këtë vend. Po dreqi e mori, një vend, një komb, e ruan pak sedrën, tek Akademia e Shkencave. Dërgon atje, një shkencëtar, një njeri të ditur, të gjithëpranuar, që gëzon konsensus të gjerë, që askush nuk ia mohon arritjet.

Sipas Artan Fugës, Gjinushi është kryetar partie, edhe tani që u bënë zgjedhjet. Angazhimi në politikë, për një kohë, për ca kohë, për një lloj periudhe, s’bën të jetë penalizues gjithë jetën për dikë. Por Gjinushi ka konsumuar të paktën dy dekada e gjysmë, dhe modeli që ka dhënë në politikë, ka qenë ai i debatit, kundërshtisë, konfliktit e armiqësisë. Një pjesë e madhe e shoqërisë që nuk i donin socialistët, më shumë i patën tëhuajtur ata për shkak të Gjinushit, se sa për udhëheqësit e vetë PS-së. Kjo për shumë e shumë vite. Ka spikatur si jotolerant, i ashpër dhe luftëtar me kundërshtarët.

Këtë natyrë inatçore e manifestoi sot pak dekika pasi u zgjodh si kryeakademik, duke iu përgjigjur një gazetareje me një stil të vrazhdë, të papranueshëm, banal.

Po koha është bujare e madhe dhe amniston shumë gjëra.

Vetëm se koha nuk e amniston dot këtë që ndodhi. Që pas 29 vitesh, teksa dija e akademia po ecin me ritme të llahtarshme, një vend si i yni, nuk ia doli të prodhojë, të sjellë në krye, një shkencëtar novator, që të na bëjë krenar për dijet, zbulimet apo teoritë e tij.

Dhe më e rënda është se kjo zgjedhje, me shumë gjasë nuk do të na bëjë të skuqemi. Nuk skuqet Rama që premtoi me të madhe nxjerrjen e akademisë nga bataku, e sidomos ndarjen e saj prej politikës. Nuk skuqet, edhe sikur vetëm dëshmitar i kësaj që ndodhi të ishte. Duhej të kishte thënë diçka, të paktën lidhur me qëndrimet e tij të mëparshme. Nxjerrje nga bataku dhe depolitizim, çfarë është, Gjinushi?

Po as ata burra që janë anëtarë të akademisë së Shkencave, e që votuan sot, ca aty e ca me postë, e ndoca syresh edhe duartrokitën, edhe ata nuk skuqen. Po as mjediset universitare, as dijetarë, intelektualë, nuk duket se po trazohen shumë nga kjo zgjedhje.

Rikthimi i Gjinushit si kryeakademik, është një lakmues që tregon se sa e ndjeshme është kjo shoqëri, se ku qëndrojnë nervat e saj. Nëse njerëzit, elita e vendit, e pranojnë këtë, atëherë ky popull, ky vend, s’ka pse të mos pranojë kryeministra të papërgjegjshëm, arrogantë e hajdutë, s’ka pse të mos pranojë deputetë me kobure në brez, apo kryetarë bashkie trafikantë. Ia kemi mbërritur kësaj dite./ MAPO