Një iniciativë për krijimin e një zone ‘Mini-Shengen’ në Ballkanin Perëndimor po drejton një hendek gjithnjë e më të madh midis Shqipërisë dhe Kosovës.
Ideja u përfol për herë të parë në tetor kur drejtuesit e Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë ranë dakord të hulumtojnë mundësinë e krijimit të një pasaporte dhe zyre pa taksa që do të lejonte lëvizjen e lirë të njerëzve, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit midis vendeve pjesëmarrëse dhe të ftuar Bosnja, Kosova dhe Mali i Zi për t'u bashkuar me ta.
Që atëherë, janë mbajtur dy takime të mëtejshme. E fundit ishte në Tiranë, Shqipëri, më 21 dhjetor, ku morën pjesë presidenti malazez Milo Đukanović, presidenti serb Aleksandar Vučić, kryeministri i Shqipërisë Edi Rama dhe kryeministri i Maqedonisë së Veriut Zoran Zaev.
Pas samitit, Z. Vuçiq tha se ishin marrë vendime të rëndësishme për të promovuar tregtinë midis katër vendeve.
"Ne diskutuam se si të përmirësojmë tregtinë, të lehtësojmë qarkullimin e mallrave, shërbimeve dhe kapitalit dhe të marrim vendime të rëndësishme. Kjo është me shumë rëndësi për të gjithë rajonin, "tha z. Vuçiq në një konferencë të përbashkët.
Rama shtoi se Komisioni Evropian është gati të rikthejë zonën Mini-Shengen dhe do të ndajë 1.2 miliardë euro vitin e ardhshëm për ta zbatuar atë.
"Këto nuk janë kredi por grante," tha zoti Rama.
Kosova deri më tani ka refuzuar të bashkohet me iniciativën, për të cilën kryeministri i saj në largim, Ramush Haradinaj, ka pohuar se është një mashtrim i krijuar për të lehtësuar heqjen e tarifave të larta që Kosova vendosi mbi mallrat serbe dhe boshnjake vitin e kaluar në shenjë hakmarrjeje për refuzimin e tyre të vazhdueshëm për të njohur pavarësia e vendit.
"Ne nuk kemi nevojë për një Mini-Shengen me Serbinë si kryeqytet," tha ai. "Kjo është bërë për të hequr tarifën, një anashkalim për të hequr tarifën."
Kjo provokoi një përgjigje të ashpër nga kryeministri shqiptar, i cili e quajti z. Haradinaj një "gënjeshtar".
"Z. Haradinaj është një gënjeshtar që ka gënjyer përsëri; ai gënjen për shkak të injorancës ose me qëllim, unë nuk kam qenë në gjendje ta zbuloj këtë dhe nuk e planifikoj, por e vërteta është se ai është një gënjeshtar, "tha z. Rama.
Deri në kohën kur do të mbahet samiti tjetër për krijimin e zonës Mini-Shengen, në Beograd në shkurt, ka të ngjarë që linja e ashpër Z. Haradinaj - i cili dha dorëheqjen më herët këtë vit pas aktakuzës së tij nga gjykata e krimeve të luftës në Hagë - . Kosova aktualisht është në proces të formimit të një qeverie të re pas zgjedhjeve në tetor, me Albin Kurti, një ish udhëheqës studentor i cili drejtoi demonstrata jo të dhunshme kundër Serbisë në Universitetin e Prishtinës në vitet 1990 dhe më vonë kaloi dy vjet në burg me akuza mashtruese të ' duke rrezikuar integritetin territorial të Jugosllavisë ', që pritet gjerësisht të jetë kryeministri i ardhshëm i vendit.
Kurti kohët e fundit la të kuptohet se ai do të marrë një qasje të ndryshme për negociatat me Serbinë, duke thënë se negociatat me Serbinë nuk duhet të përqendrohen në territor por në të drejtat e qytetarëve dhe nevojat e komuniteteve.
Sidoqoftë, zoti Kurti - i cili më parë ka mbështetur krijimin e një Shqipërie të Madhe, përfshirë Shqipërinë dhe Kosovën - e ka minimizuar iniciativën Mini-Shengen duke sugjeruar që Tirana duhet së pari të përqëndrohet në një marrëveshje me Prishtinën.
Shqipëria, Serbia, Maqedonia e Veriut, Kosova, Mali i Zi dhe Bosnja - si dhe Moldavia - janë tashmë pjesë e Zonës së Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA), e cila synon të lehtësojë lëvizjen e mallrave dhe tregtinë e lirë midis këtyre vendeve derisa ato të anëtarësohen në Bashkimi Europian.
